บทนำ
โดยธรรมชาติของสุนัขร่างกายของพวกมันจะมีต่อมก้มที่เอาใช้ผลิตของเหลว โดยของเหลวเหล่านี้จะถูกสะสมอยู่ในถุงทั้ง 2 ด้านของข้างรูทวารสุนัข หน้าที่ของต่อมเหม็นข้างก้นนั้นจะช่วยปล่อยกลิ่นเหม็นๆ ออกมา
ซึ่งกลิ่นเหม็นดังกล่าวจะช่วยให้สุนัขตัวอื่นๆ สามารถระบุได้ว่าสุนัขตัวนี้มีรูปลักษณ์เป็นยังไงมีหน้าตาแบบไหนบ้าง หรือถ้าจะให้เรียกแบบง่ายๆ ก็คือ เป็นกลิ่นประจำตัวของสุนัขตัวนั้นๆ นั้นเอง
รวมถึงในเวลาที่สุนัขจะสร้างอาณาเขตของตัวเอง พวกมันก็จะปล่อยกลิ่นเหม็นๆ เหล่านี้ออกมา เพื่อให้สุนัขตัวอื่นรู้ว่าพื้นที่ตรงนี้เป็นของฉัน ห้ามใครเข้ามายุ่งโดยเด็ดขาด
สำหรับอาการต่อมเหม็นข้างทวารของสุนัขมีความผิดปกติเกิดขึ้นนั้น มีสาเหตุมาจากถุงที่สะสมของเหลวที่อยู่บริเวณต่อมข้างก้นสุนัขมีการอักเสบเกิดขึ้น จนทำให้ของเหลว รวมถึงน้ำหนองที่อยู่ภายในถุงเกิดแตกไหลออกมาจากรูทวารของสุนัข
โดยส่วนใหญ่อาการเหล่านี้มักจะเกิดกับสุนัขสายพันธุ์ขนาดเล็กอย่างเช่น สุนัขพุดเดิ้ล กับสุนัขชิวาวา เป็นต้น
เมื่อสุนัขมีความผิดปกติเกิดขึ้นที่ต่อมเหม็นข้างทวารจะมีอาการต่างๆ ดังต่อไปนี้
- สุนัขจะมีอาการเอาก้นไปถูไถกับพื้นอยู่เป็นประจำตลอดทั้งวัน
- สุนัขจะมีอาการเบ่งถ่ายอุจจาระอยู่เป็นประจำ
- สุนัขจะหันหน้าไปกัด หรือเลียที่บริเวณรอบๆ รูทวารอยู่เป็นประจำ
- มีของเหลวไหลออกมาจากต่อมก้นของสุนัข
สาเหตุที่ทำให้สุนัขมีอาการผิดปกติที่ต่อมเหม็นข้างทวาร
- สุนัขป่วยเป็นโรคท้องเสียติดต่อกันเป็นเวลายาวนาน
- มีความผิดปกติเกิดขึ้นที่ต่อมผลิตสารคัดหลั่งข้างทวารของสุนัข
- มีสารคัดหลั่งตกค้างอยู่ในต่อมข้างทวาของสุนัขเป็นจำนวนมากเกินไป
- มีความผิดปกติเกิดขึ้นที่กล้ามเนื้อส่วนรอบๆ รูทวารของสุนัข จนทำให้รูทวารของสุนัขบีบตัวได้น้อยลง
การวินิจฉัยจากทางสัตวแพทย์
- ทางสัตวแพทย์จะสอบถามถึงประวัติสุขภาพของสุนัขอย่างเบื้องต้นว่า สุนัขเคยป่วยเป็นโรคอะไรมาก่อนหรือเปล่า
- ต่อจากนั้นทางสัตวแพทย์จะทำการตรวจเลือดด้วยวิธีนับเม็ดเลือด ควบคู่ไปกับการตรวจปัสสาวะเพื่อหาค่าอิเล็คโทรไลท์ต่างๆ ในร่างกายของสุนัข หลังจากตรวจค่าทั้งสองตัวนี้เสร็จสิ้นแล้ว ทางสัตวแพทย์จะทราบอย่างเบื้องต้นแล้วว่าสุนัขกำลังป่วยเป็นโรคอะไรอยู่กันแน่น
- หลังจากนั้นทางสัตวแพทย์จะทำการตรวจสอบต่อมข้างทวารของสุนัขอย่างละเอียด โดยทางสัตวแพทย์จะดูว่าต่อมข้างทวารของสุนัขเกิดการอักเสบหรือไม่ ต่อมข้างทวารมีขนาดที่ใหญ่โตขึ้นจนผิดสังเกตหรือเปล่า
- รวมถึงทางสัตวแพทย์จะดูว่าสารคัดหลั่งที่ไหลออกมาจากรูทวารของสุนัขเป็นสีอะไร มีน้ำหนองไหลออกมาร่วมด้วยหรือเปล่า
- รวมถึงทางสัตวแพทย์จะทำการเก็บตัวอย่างบางส่วนของสารคัดหลั่ง เพื่อนำไปตรวจสอบอย่างละเอียดอีกทีหนึ่ง
การรักษาจากทางสัตวแพทย์
- ในกรณีที่ต่อมข้างก้นของสุนัขยังเป็นปกติดี ยังไม่มีความผิดปกติใดๆ เกิดขึ้น ทางสัตวแพทย์จะใช้วิธีรักษาด้วยการบีบสารคัดหลั่งที่อยู่ในต่อมข้างก้นของสุนัขออกมา
- ในกรณีที่ตรวจพบว่ามีน้ำหนองไหลออกมาจากต่อมข้างก้นของสุนัข ทางสัตวแพทย์จะใช้วิธีเจาะเพื่อระบายเอาน้ำหนองที่กักขังอยู่ออกมา
- หลังจากนั้นทางสัตวแพทย์ก็จะทำการล้างทำความสะอาดต่อมข้างก้นของสุนัข พร้อมทั้งใช้ยาปฏิชีวนะมาช่วยบรรเทาอาการอักเสบที่ต่อมข้างก้นของสุนัข
- ในกรณีที่ตรวจพบว่าต่อมข้างก้นของสุนัขมีการติดเชื้ออย่างเรื้อรัง ทางสัตวแพทย์จะขออนุญาตจากทางเจ้าของสุนัข เพื่อทำการผ่าตัดนำถุงสะสมของเหลวนั้นออกมา
- ในกรณีที่ตรวจพบว่ารูทวารของสุนัขมีการขยายตัวผิดปกติเกิดขึ้น ทางสัตวแพทย์จะใช้ยา Cyclosporine (ไซโคลสปอริน) เข้ามาช่วยในการรักษาอาการดังกล่าว
- หลังจากสิ้นเสร็จขั้นตอนการรักษา ทางสัตวแพทย์จะทำการใส่คอลล่าร์ หรือปลอกคอกันเลียให้กับสุนัข เพื่อป้องกันไม่ให้สุนัขหันหน้าไปเลีย หรือไปกัดที่บริเวณต่อมข้างก้นจนเกิดการอักเสบขึ้นมาได้อีกครั้ง
- หลังจากนั้นทางสัตวแพทย์จะทำการนัดสุนัขของคุณกลับมาเข้าพบอีกครั้ง เพื่อดูผลหลังจากการรักษาว่า อาการต่างๆ ของสุนัขดีขึ้นแล้วหรือยัง
- ในระหว่างที่สุนัขของคุณกำลังพักฟื้นตัวอยู่ ถ้าต่อมข้างก้นของสุนัขยังมีอาการอักเสบบวมโต และยังมีสารคัดหลั่งสีน้ำตาลข้นไหลออกมาจากรูทวารของสุนัข ให้คุณรีบพาสุนัขของคุณกลับเข้าพบสัตวแพทย์โดยทันที
